Si Merret Abdesi
Si merret abdesti?Kur prishet ai?Pelqimet gjat abdesit etj.
nga Erjola prej Sun Apr 10, 2011 4:03 pm
1. Duke filluar të marrim abdest, këndojmë këtë dua: “Bismil-lahi-l adhim. Velhamdu lil-lahi ala dini-l-Islam. Ve ala tevfiki-l-iman. Elhamdu lil-lahil-ledhi xhealel mae tahûren ve xhelael islame nuren”).[1]
2. Duke shpërlarë gojën tri herë me dorën e djathtë, lexojmë këtë dua: “All-llahummes-kinî min havdi nebijjike ke’sen la ezmeu ba’dehu ebeden”).[2]
3. Me dorë të majtë tri herë shpërlajmë hundën dhe këndojmë: “All-llahumme erihnî rajihetel xhenneti verzuknî min ni’amiha. Ve lâ turihni rajihaten-nar”).[3]
4. E lajmë fytyrën prej ku kanë dalë flokët e deri nën mjekër, e prej veshit në vesh, tri herë dhe këndojmë këtë dua: “All-llahumme bejjid vexhhî bi nurike jevme tebjaddu vuxhuhu evlijaike ve la tusevvid vexhhî bi dhunûbî jevme tesveddu vuxhuhu a’adaike”).[4]
5. Duke e larë, tri herë, dorën e djathtë deri pas bërrylit, me dorën e majtë, këndojmë duanë: “All-llahumme a’tini kitâbî bijemînî ve hasibnî hisâben jesîren”).[5]
6. Duke e larë, tri herë, dorën e majtë deri pas bërrylit me dorën e djathtë, këndojmë duanë: “All-llahumme la tuti’ni kitabî bi shimalî ve lâ min veraî dhahrî ve lâ tahâsibnîhisâben shediden”).[6]
7. Me dorë të lagur i japim mes-h pjesës së përparme të kokës dhe këndojmë duanë: “All-llahumme harrim sha’rî ve besherî alen-Nâr. Ve edhil-lini tahte dhil-li arshike jevme la dhil-le il-la dhil-le arshike”.)[7]
8. Pastaj, me duar të lagura, më drejtë me gishtat treguas i lagim vrimat e veshëve, me gishtat e mëdhenj i japim mes-h pjesës së prapme të veshëve dhe me tre gishtat e tjerë, me anën e jashtme të tyre, fërkojmë qafën dhe lexojmë duanë: “All-llahumme xh’alnî minel-ledhîne jestemiûnel kavle fe jettebiûne ahsenehu”[8]
9. Pasi t’i jepet mes-h qafës, me dorën e majtë lajmë këmbën e djathtë deri përtej nyjeve dhe lexojmë duanë: “All-llahumme thebbit kademejje ales-sirâti jevme tedhil-lu fîhi-l-ekdamu”.[9]
10. Me dorën e djathtë lajmë këmbën e majtë deri përtej nyjeve dhe lexojmë duanë: “All-llahumme la tatrud kademejje ales-sirâti jevme tatrudu kal-le akdami a’daike”[10]
All-llahumme xh’alnî sa’jen meshkuren ve dhenben magfuren ve amelen makbulen ve tixhareten len tebû.
Pejgamberi ynë, (salall-llahu alejhi ve selem), ka thënë: “Kushdo që, pasi të marrë abdest, shikon nga qielli dhe këndon këtë dua: Subhanekell-llahumme ve bihamdike. Eshhedu en lâ ilâhe il-lâ ente vahdeke lâ sherîke leke estagfiruke ve etûbu ilejke eshhedu en la ilâhe il-lall-llah ve eshhedu enne Muhammeden ebduke ve Resuluke”, All-llahu ia fal gjynahet atij dhe e vërteton se ia ka pranuar lutjen dhe e mbron nën Arshi a’la”, - Në ditën e Kiametit vjen personi që e ka kënduar këtë dua dhe e merr shpërblimin (sevapin) e saj”.
Në një hadith tjetër thotë: “Kushdo që, pasi të marrë abdest, e lexon një herë suren Inna enzelnahu, All-llahu e regjistron atë person ndër besnikët. Nëse e lexon dy herë, e regjistron ndër shehidët. Nëse e lexon tri herë, ditën e Kiametit bashkohet me pejgamberët”.
Po ashtu në një hadith thotë: “Kushdo që pasi të marrë abdest, këndon për mua dhjetë herë salavate, All-llahu ia largon brengën dhe e bën të lumtur, ia pranon lutjen”.
Ata që nuk i dinë, kur marrin abdest, edhe pse nuk i këndojnë duatë e abdestit, abdestin e kanë në rregull. Por duhet t’i mësojnë sa më parë dhe duhet t’i këndojnë ato dua kur të marrin abdest. Leximi i tyre është shumë sevap. Duke e përfunduar abdestin ose pasi ta përfundosh, është shumë sevap ta këndosh këtë dua: “All-llahume xh’alnî minettevâbîn, vexh’alnî mine-l-mutetahirîn, vexh’alnî min ibadike-s-salihîn, vexh’alnî minel-ledhîne la havfun alejhim ve lahum jahzenun”.
Ai që nuk i di duatë (lutjet) e abdestit, duke larë pjesët e trupit duhet të lexojë Kelime-i shehadetin dhe fiton sevape të mëdha.
Sunnetet e abdestit
Sunnetet e abdestit janë tetëmbëdhjetë:
1. Të këndosh Besmelen kur fillon abdestin.
2. Të lash duart, deri te nyjet, tri herë.
3. Të lash gojën me ujë tri herë radhazi.
4. Të futësh ujë në hundë tri herë radhazi.
5. Duke larë fytyrën ta lagësh lëkurën që nuk duket nën mustaqe, flokë, vetulla.
6. Duke larë fytyrën të lagësh anën e poshtme të dy vetullave, qepallat e syve.
7. T’i japësh mes-h pjesës së varur të mjekrës(nëse ke)
8. T’i futësh si krehër gishtat e lagur të dorës së djathtë në pjesën e varur të mjekrës.
9. T’i fërkosh, t’i pastrosh dhëmbët me diçka (të përdorësh misvakun)
10. T’i japësh mes-h çdo pjese të kokës.
11. T’u japësh mes-h një herë veshëve .
12. T’i japësh mes-h qafës me tre gishta të bashkuar, një herë.
13. Të lash hapësirën në mes gishtave të dorës dhe të këmbës.
14. Vendet që duhen larë, të lahen tri herë.
15. Kur të lash fytyrën, të bësh nijet me zemër.
16. T’i lash sipas radhës së caktuar pjesët e trupit.
17. T’i fërkosh vendet që i lan.
18. Të lash shpejt çdo pjesë njëra pas tjetrës.
Veprimet e mira gjatë abdestit
Veprimet e mira gjatë abdestit janë njëzet e tetë. Këto veprime janë ato gjëra për të cilat, po të bëhen, ka sevap dhe, po qe se nuk bëhen, nuk bën gjynah. Mirëpo, të kryhet sunneti, është sevap dhe të mos kryhet, është mekruh tenzihen. Veprimet e mira gjatë abdestit janë këto:
1- Të marrësh abdest para se të fillojë koha e namazit. Ata që kanë ndonjë pengesë të arsyeshme, mund të marrin abdest pasi të fillojë koha e namazit.
2- Duke marrë taharet në nevojtore, duhet të drejtohesh në anën e djathtë apo të majtë të kibles. Duke e prishur abdestin, të kthehesh në anën e përparme apo të prapme të kibles është tahrimen mekruh.
3- Pa u tharë papastërtitë të bëhet pastrimi me ujë.
4- Pasi të pastrohe, ta fshishë atë.
5- Pasi të pastrohet pjesa e turpshme të mbulohet menjëherë.
6- Të marrësh abdest vetë pa kërkuar ndihmë nga të tjerët.
7- Të marrësh abdest me fytyrë nga kibla.
8- Duke larë çdo pjesë, të këndosh Kelime-i shehadetin.
9- T’i këndosh duatë e abdestit.
10- Të futësh ujë në gojë me dorën e djathtë.
11- Të fusësh ujë në hundë me dorën e djathtë.
12- Të pastrosh hundën me dorën e majtë.
13- Duke e larë gojën, t’i pastrosh dhëmbët me misvak. Nëse nuk ka misvak, mund të përdoret furça.
14- Kur ta lash gojën, nëse nuk je agjërueshëm, ta shpërlash fytin. Të bësh gargara të vogla në fyt kur të marrësh abdest dhe gusul është sunnet. Kur je agjërueshëm kjo është e ndaluar.
15- Duke e larë hundën ta tërheqësh ujin deri tek eshta e saj.
16- Duke i dhënë mes-h veshit, të futësh një gisht në vrimën e veshit.
17- Duke i fërkuar gishtat e këmbëve, t’i fërkosh me gishtin e vogël të dorës së majtë.
18- Duke i larë duart, ta luash nga vendi unazën e gjerë, kurse unazën e ngushtë, të shtrënguar, duhet ta lëvizësh gjithsesi dhe është farz.
19- Edhe nëse ka ujë me bollëk, të mos shpenzohet tepër.
20- Gjatë të larit tri herë, vendin e larë nuk duhet ta fërkojmë, por së paku duhet të derdhën nga dy pika ujë.
21- Kur merr abdest nga një enë, ta lësh të mbushur enën.
22- Sapo të kryhet abdesti ose në mes të tij të këndohet duaja e tij: All-llahummexh’alnî minettevâbî...”
23- Pas abdestit, të falen dy rekate namaz.
24- Të marrësh abdest duke qenë me abdest, domethënë: pas faljes së namazit, edhe pse je me abdest, për namazin e ri të marrësh abdest edhe një herë.
25- Duke larë fytyrën, të pastrosh sklepat e syrit.
26- Kur lan fytyrën, krahët, këmbët, t’i lash pak më tepër ngaqë janë farz. (Kur i lan krahët, shuplaka duhet mbushur me ujë, dhe ajo duhet kthyer drejt bërrylit).
27- Kur merr abdest, të mos i stërpikësh rrobat me ujin e përdorur.
28- Të bësh një gjë që në medhhebin tënd nuk është mekruh, po në medhhebin tjetër është farz - është mustehab.
Gjërat që janë të ndaluara të kryhen kur merr abdest
Gjërat që janë të ndaluara të kryhen kur merr abdest, janë dymbëdhjetë. Të punohen këto është haram, ose mekruh. Ato janë:
1- Duke e prishur abdestin në tualet, në fushë, kiblen nuk duhet ta kesh përpara as prapa.
2- Të zbulosh vendin e turpshëm (aureti) pranë dikujt, për të marrë taharet, është haram.
3- Nuk duhet të marrë taharet me dorën e djathtë.
4- Kur nuk ka ujë, të marrësh taharet me lëndë ushqimore, me pleh, me kockë, me ushqim të kafshëve, me thëngjill dhe me pasuri të tjetërkujt, me pjesë të saksisë e të qeramikës, me kallam dhe me gjethe, me bezë e me letër është mekruh.
5- Nuk duhet të pështysh e t’i frysh hundët në vendin ku merret abdest.
6- Pjesët (trupore) të abdestit nuk duhen larë as shumë më tepër dhe as më pak, veçse sa është përkufizuar, dhe nuk duhet larë as më shumë as më pak se tri herë.
7- Nuk duhet fshirë pjesët e abdestit me beze me të cilin është fshirë tahareti.
8- Duke marrë abdest uji nuk duhet hedhur në fytyrë, por duhet derdhur nga pjesa e sipërme e ballit dhe poshtë.
9- Nuk duhet t’i fryesh ujit.
10- Goja dhe duart nuk duhen mbyllur shtrëngueshëm. Nëse mbetet i pa lagur një vend i vogël në pjesën e buzës që shihet dhe në kapakun e syrit, abdesti nuk pranohet.
11- Nuk duhet të fshihen hundët me dorë të djathtë.
12- Nuk u duhet dhënë mes-h kokës, veshëve ose pjesës së qafës më tepër se nga një herë, duke e lagur dorën çdo herë veç e veç.
2. Duke shpërlarë gojën tri herë me dorën e djathtë, lexojmë këtë dua: “All-llahummes-kinî min havdi nebijjike ke’sen la ezmeu ba’dehu ebeden”).[2]
3. Me dorë të majtë tri herë shpërlajmë hundën dhe këndojmë: “All-llahumme erihnî rajihetel xhenneti verzuknî min ni’amiha. Ve lâ turihni rajihaten-nar”).[3]
4. E lajmë fytyrën prej ku kanë dalë flokët e deri nën mjekër, e prej veshit në vesh, tri herë dhe këndojmë këtë dua: “All-llahumme bejjid vexhhî bi nurike jevme tebjaddu vuxhuhu evlijaike ve la tusevvid vexhhî bi dhunûbî jevme tesveddu vuxhuhu a’adaike”).[4]
5. Duke e larë, tri herë, dorën e djathtë deri pas bërrylit, me dorën e majtë, këndojmë duanë: “All-llahumme a’tini kitâbî bijemînî ve hasibnî hisâben jesîren”).[5]
6. Duke e larë, tri herë, dorën e majtë deri pas bërrylit me dorën e djathtë, këndojmë duanë: “All-llahumme la tuti’ni kitabî bi shimalî ve lâ min veraî dhahrî ve lâ tahâsibnîhisâben shediden”).[6]
7. Me dorë të lagur i japim mes-h pjesës së përparme të kokës dhe këndojmë duanë: “All-llahumme harrim sha’rî ve besherî alen-Nâr. Ve edhil-lini tahte dhil-li arshike jevme la dhil-le il-la dhil-le arshike”.)[7]
8. Pastaj, me duar të lagura, më drejtë me gishtat treguas i lagim vrimat e veshëve, me gishtat e mëdhenj i japim mes-h pjesës së prapme të veshëve dhe me tre gishtat e tjerë, me anën e jashtme të tyre, fërkojmë qafën dhe lexojmë duanë: “All-llahumme xh’alnî minel-ledhîne jestemiûnel kavle fe jettebiûne ahsenehu”[8]
9. Pasi t’i jepet mes-h qafës, me dorën e majtë lajmë këmbën e djathtë deri përtej nyjeve dhe lexojmë duanë: “All-llahumme thebbit kademejje ales-sirâti jevme tedhil-lu fîhi-l-ekdamu”.[9]
10. Me dorën e djathtë lajmë këmbën e majtë deri përtej nyjeve dhe lexojmë duanë: “All-llahumme la tatrud kademejje ales-sirâti jevme tatrudu kal-le akdami a’daike”[10]
All-llahumme xh’alnî sa’jen meshkuren ve dhenben magfuren ve amelen makbulen ve tixhareten len tebû.
Pejgamberi ynë, (salall-llahu alejhi ve selem), ka thënë: “Kushdo që, pasi të marrë abdest, shikon nga qielli dhe këndon këtë dua: Subhanekell-llahumme ve bihamdike. Eshhedu en lâ ilâhe il-lâ ente vahdeke lâ sherîke leke estagfiruke ve etûbu ilejke eshhedu en la ilâhe il-lall-llah ve eshhedu enne Muhammeden ebduke ve Resuluke”, All-llahu ia fal gjynahet atij dhe e vërteton se ia ka pranuar lutjen dhe e mbron nën Arshi a’la”, - Në ditën e Kiametit vjen personi që e ka kënduar këtë dua dhe e merr shpërblimin (sevapin) e saj”.
Në një hadith tjetër thotë: “Kushdo që, pasi të marrë abdest, e lexon një herë suren Inna enzelnahu, All-llahu e regjistron atë person ndër besnikët. Nëse e lexon dy herë, e regjistron ndër shehidët. Nëse e lexon tri herë, ditën e Kiametit bashkohet me pejgamberët”.
Po ashtu në një hadith thotë: “Kushdo që pasi të marrë abdest, këndon për mua dhjetë herë salavate, All-llahu ia largon brengën dhe e bën të lumtur, ia pranon lutjen”.
Ata që nuk i dinë, kur marrin abdest, edhe pse nuk i këndojnë duatë e abdestit, abdestin e kanë në rregull. Por duhet t’i mësojnë sa më parë dhe duhet t’i këndojnë ato dua kur të marrin abdest. Leximi i tyre është shumë sevap. Duke e përfunduar abdestin ose pasi ta përfundosh, është shumë sevap ta këndosh këtë dua: “All-llahume xh’alnî minettevâbîn, vexh’alnî mine-l-mutetahirîn, vexh’alnî min ibadike-s-salihîn, vexh’alnî minel-ledhîne la havfun alejhim ve lahum jahzenun”.
Ai që nuk i di duatë (lutjet) e abdestit, duke larë pjesët e trupit duhet të lexojë Kelime-i shehadetin dhe fiton sevape të mëdha.
Sunnetet e abdestit
Sunnetet e abdestit janë tetëmbëdhjetë:
1. Të këndosh Besmelen kur fillon abdestin.
2. Të lash duart, deri te nyjet, tri herë.
3. Të lash gojën me ujë tri herë radhazi.
4. Të futësh ujë në hundë tri herë radhazi.
5. Duke larë fytyrën ta lagësh lëkurën që nuk duket nën mustaqe, flokë, vetulla.
6. Duke larë fytyrën të lagësh anën e poshtme të dy vetullave, qepallat e syve.
7. T’i japësh mes-h pjesës së varur të mjekrës(nëse ke)
8. T’i futësh si krehër gishtat e lagur të dorës së djathtë në pjesën e varur të mjekrës.
9. T’i fërkosh, t’i pastrosh dhëmbët me diçka (të përdorësh misvakun)
10. T’i japësh mes-h çdo pjese të kokës.
11. T’u japësh mes-h një herë veshëve .
12. T’i japësh mes-h qafës me tre gishta të bashkuar, një herë.
13. Të lash hapësirën në mes gishtave të dorës dhe të këmbës.
14. Vendet që duhen larë, të lahen tri herë.
15. Kur të lash fytyrën, të bësh nijet me zemër.
16. T’i lash sipas radhës së caktuar pjesët e trupit.
17. T’i fërkosh vendet që i lan.
18. Të lash shpejt çdo pjesë njëra pas tjetrës.
Veprimet e mira gjatë abdestit
Veprimet e mira gjatë abdestit janë njëzet e tetë. Këto veprime janë ato gjëra për të cilat, po të bëhen, ka sevap dhe, po qe se nuk bëhen, nuk bën gjynah. Mirëpo, të kryhet sunneti, është sevap dhe të mos kryhet, është mekruh tenzihen. Veprimet e mira gjatë abdestit janë këto:
1- Të marrësh abdest para se të fillojë koha e namazit. Ata që kanë ndonjë pengesë të arsyeshme, mund të marrin abdest pasi të fillojë koha e namazit.
2- Duke marrë taharet në nevojtore, duhet të drejtohesh në anën e djathtë apo të majtë të kibles. Duke e prishur abdestin, të kthehesh në anën e përparme apo të prapme të kibles është tahrimen mekruh.
3- Pa u tharë papastërtitë të bëhet pastrimi me ujë.
4- Pasi të pastrohe, ta fshishë atë.
5- Pasi të pastrohet pjesa e turpshme të mbulohet menjëherë.
6- Të marrësh abdest vetë pa kërkuar ndihmë nga të tjerët.
7- Të marrësh abdest me fytyrë nga kibla.
8- Duke larë çdo pjesë, të këndosh Kelime-i shehadetin.
9- T’i këndosh duatë e abdestit.
10- Të futësh ujë në gojë me dorën e djathtë.
11- Të fusësh ujë në hundë me dorën e djathtë.
12- Të pastrosh hundën me dorën e majtë.
13- Duke e larë gojën, t’i pastrosh dhëmbët me misvak. Nëse nuk ka misvak, mund të përdoret furça.
14- Kur ta lash gojën, nëse nuk je agjërueshëm, ta shpërlash fytin. Të bësh gargara të vogla në fyt kur të marrësh abdest dhe gusul është sunnet. Kur je agjërueshëm kjo është e ndaluar.
15- Duke e larë hundën ta tërheqësh ujin deri tek eshta e saj.
16- Duke i dhënë mes-h veshit, të futësh një gisht në vrimën e veshit.
17- Duke i fërkuar gishtat e këmbëve, t’i fërkosh me gishtin e vogël të dorës së majtë.
18- Duke i larë duart, ta luash nga vendi unazën e gjerë, kurse unazën e ngushtë, të shtrënguar, duhet ta lëvizësh gjithsesi dhe është farz.
19- Edhe nëse ka ujë me bollëk, të mos shpenzohet tepër.
20- Gjatë të larit tri herë, vendin e larë nuk duhet ta fërkojmë, por së paku duhet të derdhën nga dy pika ujë.
21- Kur merr abdest nga një enë, ta lësh të mbushur enën.
22- Sapo të kryhet abdesti ose në mes të tij të këndohet duaja e tij: All-llahummexh’alnî minettevâbî...”
23- Pas abdestit, të falen dy rekate namaz.
24- Të marrësh abdest duke qenë me abdest, domethënë: pas faljes së namazit, edhe pse je me abdest, për namazin e ri të marrësh abdest edhe një herë.
25- Duke larë fytyrën, të pastrosh sklepat e syrit.
26- Kur lan fytyrën, krahët, këmbët, t’i lash pak më tepër ngaqë janë farz. (Kur i lan krahët, shuplaka duhet mbushur me ujë, dhe ajo duhet kthyer drejt bërrylit).
27- Kur merr abdest, të mos i stërpikësh rrobat me ujin e përdorur.
28- Të bësh një gjë që në medhhebin tënd nuk është mekruh, po në medhhebin tjetër është farz - është mustehab.
Gjërat që janë të ndaluara të kryhen kur merr abdest
Gjërat që janë të ndaluara të kryhen kur merr abdest, janë dymbëdhjetë. Të punohen këto është haram, ose mekruh. Ato janë:
1- Duke e prishur abdestin në tualet, në fushë, kiblen nuk duhet ta kesh përpara as prapa.
2- Të zbulosh vendin e turpshëm (aureti) pranë dikujt, për të marrë taharet, është haram.
3- Nuk duhet të marrë taharet me dorën e djathtë.
4- Kur nuk ka ujë, të marrësh taharet me lëndë ushqimore, me pleh, me kockë, me ushqim të kafshëve, me thëngjill dhe me pasuri të tjetërkujt, me pjesë të saksisë e të qeramikës, me kallam dhe me gjethe, me bezë e me letër është mekruh.
5- Nuk duhet të pështysh e t’i frysh hundët në vendin ku merret abdest.
6- Pjesët (trupore) të abdestit nuk duhen larë as shumë më tepër dhe as më pak, veçse sa është përkufizuar, dhe nuk duhet larë as më shumë as më pak se tri herë.
7- Nuk duhet fshirë pjesët e abdestit me beze me të cilin është fshirë tahareti.
8- Duke marrë abdest uji nuk duhet hedhur në fytyrë, por duhet derdhur nga pjesa e sipërme e ballit dhe poshtë.
9- Nuk duhet t’i fryesh ujit.
10- Goja dhe duart nuk duhen mbyllur shtrëngueshëm. Nëse mbetet i pa lagur një vend i vogël në pjesën e buzës që shihet dhe në kapakun e syrit, abdesti nuk pranohet.
11- Nuk duhet të fshihen hundët me dorë të djathtë.
12- Nuk u duhet dhënë mes-h kokës, veshëve ose pjesës së qafës më tepër se nga një herë, duke e lagur dorën çdo herë veç e veç.
Erjola
- Numri i postimeve: 53
Piket: 169
Respekti: 8
Date e hyrjes:24/01/2011
Vend ndodhja: Puke